Osman Yorulmaz

Silisyum, yeryüzünde en çok bulunan elementlerden biridir. Camın ana hammaddesidir, doğada kum ve kuartz şeklinde bulunur. Silisyum doğada bu denli çok bulunmasına rağmen yoğun tarım yapılan arazilerde eksikliğine rastlanmaktadır. Oysa bitkiler büyüyüp gelişebilmeleri için silisyuma ihtiyaç duyarlar. Bu yüzden toprakta eksik olan miktarın gübreler yoluyla topraktan veya yapraktan bitkilere kazandırılması gerekir.

Toprakta ve bitki bünyesinde yeterli silisyum bulunması durumunda, bitkilerde gerçekleşen mucizevi etkileri şöyle sıralayabiliriz:

*Silisyum kuraklık ve su stresi, rüzgâr zararı, düşük ve yüksek ışık yoğunluğu, aşırı radyasyon, yatma ve don gibi fiziksel stres şartlarında bitkileri korur. Terlemeyi azaltarak, fotosentez aktivitesini artırdığından bitkilerin stres koşullarında gelişimini teşvik eder.

*Silisyum; domates ve bağda külleme, hıyarda kök çürüklüğü, bezelyede yaprak lekesi, çeltikte yanıklık hastalığı, buğday ve arpada külleme, mısırda koçan kurdu, buğdayda un biti, italyan çiminde çayır kurdu, asmada akarlar gibi pek çok hastalık ve zararlıya karşı bitkileri koruyan ve iyileşme süreçlerini hızlandıran etkilere sahiptir.

*Silisyum buğday ve çeltik gibi tahılların sap ve gövde kalınlığını ve damar hacmini artırmak suretiyle rüzgârlı havalarda bitkilerin yatmaya karşı direnç kazanmasını sağlar.

*Aşırı tuzlu topraklarda Sodyum-silikat oluşturarak sodyum miktarını ve bitkide oluşturacağı tuz zararını azaltmaktadır.

*Silisyum toprak çözeltisinde alüminyum, demir ve mangan elementleriyle bileşik oluşturarak bitkilerde ağır metal zehirlenmeleri görülmesini önler.

*Su stresi altında yetiştirilen mısırın gelişmesi sırasında besin çözeltisine silisyum ilavesinin su stresinin olumsuz etkilerini ortadan kaldırdığını, kuru madde miktarını, klorofil sayısını ve bitkinin su kapsamını artırdığı görülmüştür.

Silisyumlu gübre olarak, kalsiyum silikat, magnezyum silikat, potasyum silikat, silisik asit veya mono silisik asit gibi bileşikleri içeren, Tarım Bakanlığından tescilli ticari ürünler kullanılabilir.

Farklı birçok çevresel faktörden kaynaklanan stres sebebiyle oluşan verim kayıplarını azaltmada ve özellikle hastalık ve zararlılarla mücadele süreçlerinde bitkiye üstünlük kazandırmada bu kadar etkili olan silisyumun maalesef üreticilerimiz tarafından yeterince bilinmiyor. Bu yüzden meyve ve sebze üreticilerimize, bitki besleme programlarında silisyuma mutlaka yer vermelerini tavsiye ederim.

Ülkemizde, tarımsal üretimde silisyum kullanılmasının etkileri konusunda yapılacak bilimsel çalışmalara ağırlık verilmesi, silisyumlu gübrelerin üretiminin yaygınlaştırılması ve de çiftçilerimiz tarafından silisyum kullanımının teşvik edilmesi tarımsal üretimimiz açısından son derece faydalı olacaktır.

Tüm okurlarıma sağlıklı ve mutlu günler dilerim.

OSMAN YORULMAZ